Śląskie/ Na Odrze mniej śniętych ryb; nic nie wskazuje na ich nagłą śmierć (opis)

Po stronie polskiej parametry wody w Odrze nie odbiegają od normy, nie dochodzi też do śnięcia ryb – podkreślają służby. Kontynuowane jest wychwytywanie padłych ryb napływających z Czech.

"Działania będą prowadzone do skutku. Chcemy, aby rzeka Odra była rzeką wolną od padłej ryby i dopóty, dopóki te ryby będą napływać, będziemy konsekwentnie tę rybę zbierać i utylizować, i czyścić rzekę" – powiedział wojewoda śląski Jarosław Wieczorek podczas konferencji prasowej w przygranicznych Chałupkach nad Odrą. Wojewoda podziękował wszystkim służbom zaangażowanym w akcję.

Pierwsze napływające z czeskiej strony Odrą śnięte ryby zaobserwowano w środę. Na rzece ustawiono powierzchniowe i denne zapory, dzięki którym do ósmej rano w czwartek zebrano 1,1 tys. kg ryb – to głównie kleje, brzany i leszcze o wadze ok. 1,5-3 kg. "Jest ich coraz mniej, ale cały czas jednak napływają, stąd te działania będą prowadzone konsekwentnie i na bieżąco" – zapewnił wojewoda.

W akcję zaangażowanych jest po 12 jednostek państwowej i ochotniczej straży pożarnej, Straż Rybacka, służby środowiskowe oraz Wody Polskie. Do badań pobrano próbki wody oraz padłe ryby, które są poddawane analizom ichtiopatologicznym i toksykologicznym. Wstępnie ustalono, że śnięcie ryb nastąpiło 2-3 dni temu; okazy są w zaawansowanym rozkładzie gnilnym.

"Nic nie wskazuje na nagłą śmierć tych ryb" – poinformował zastępca Śląskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w Katowicach Konrad Kuczera, zastrzegając, iż pierwsze wyniki dotyczące poziomu metali ciężkich (m.in. rtęci) w padłych rybach będą znane prawdopodobnie jeszcze w czwartek. Jedną z hipotez dotyczących przyczyn śnięcia ryb na czeskim odcinku Odry jest niewystarczająca ilość tlenu w wodzie.

"Może to być związane z bardzo wysokimi temperaturami i bardzo niską zawartością tlenu w wodzie. Tlen jest odwrotnie rozpuszczalny w stosunku do temperatury w wodzie i duże ryby mają najmniejsze szanse przeżycia" – wyjaśnił Konrad Kuczera, zauważając, iż właśnie dużych śniętych ryb wyłapywanych jest najwięcej. Nie zaobserwowano żadnych zmian w skrzelach padłych ryb.

Przedstawiciele służb podkreślają, że śnięcie ryb nastąpiło po stronie czeskiej; czeskie służby nie poinformowały dotąd o przyczynach tego zjawiska, informując, że trwają stosowne badania. Badania wody po stronie polskiej nie wykazały odchyleń od normy. Nie stwierdzono też – jak poinformował wojewoda śląski – występowania złotej algi.

"Próby wody z wczorajszego poboru są jeszcze w trakcie badań w laboratorium. Niemniej wstępne wyniki nie wykazują żadnego zanieczyszczenia - są porównywalne z wynikami uzyskanymi z próbek pobieranych z monitorowania interwencyjnego rzeki Odry w każdy poniedziałek tygodnia. Dzisiaj znowu będą pobierane próby do analizy, wyniki będą w najbliższych dniach" – powiedział zastępca dyrektora Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Katowicach Andrzej Holecki.

Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach Mirosław Kurz poinformował, że po stronie polskiej na Odrze nie dochodzi do śnięcia ryb. "Nie ma na dzień dzisiejszy informacji o żadnych padłych rybach na Odrze" – podkreślił dyrektor.

Przedstawiciele służb podkreślali, że doświadczenia z ubiegłorocznej katastrofy na Odrze pozwoliły obecnie podjąć działania szybko i sprawnie. "Bardzo szybko podjęliśmy niezbędne kroki. To także efekt działania systemu monitoringu po doświadczeniach z roku ubiegłego. Dzięki temu na odcinku paru kilometrów od granicy wszystkie ryby są wychwytywane i oddawane do utylizacji" – powiedział wojewoda Jarosław Wieczorek.

Odra w Polsce jest objęta stałym monitoringiem. Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ prowadzi bieżące analizy parametrów wody i badania pod kątem obecności złotej algi, a każdy zgłoszony incydent śnięcia ryb jest wnikliwie badany. Informacje są dostępne na stronie www.gov.pl/web/odra oraz na profilach "Sztabu dla Odry" w mediach społecznościowych.

Latem ub. roku odnotowano śnięcia ryb w Odrze na katastrofalną skalę, pierwsze – w połowie lipca. Masowe śnięcia były notowane przez ok. półtora miesiąca. W tym okresie zebrano około 250 ton śniętych ryb. Wśród przyczyn katastrofy eksperci wskazali rozwój w rzece tzw. złotej algi, co może wiązać się m.in. ze stopniem zasolenia wody.

W kontekście m.in. ubiegłorocznej katastrofy resort infrastruktury przygotował procedowany obecnie w parlamencie projekt specustawy dot. rewitalizacji Odry. Zakłada on m.in. powstanie wyspecjalizowanej Inspekcji Wodnej, która ma reagować w zakresie nielegalnych zrzutów ścieków do wód.

Nowe przepisy mają pozwolić również cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania pozwolenie wodnoprawne, jeśli np. zrzucane ścieki zagrażają środowisku. M.in. Wody Polskie zostaną zobowiązane do przeprowadzenia przeglądu pozwoleń wodnoprawnych i pozwoleń zintegrowanych na wprowadzanie ścieków do wód.

W kwietniu br. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w porozumieniu z MKiŚ oraz Instytutem Ochrony Środowiska rozpoczął pilotażowy projekt całodobowego monitorowania Odry.(PAP)

mab/ mark/